Epoksi Reçine

Epoksi reçine bileşiminde en az iki epoksit grubu bulunduran molekül ağırlığı düşük ön polimer şeklinde olabildiği gibi daha yüksek molekül ağırlığına sahip polimerler halinde de bulunabilir. Epoksit grubu zaman zaman “glisid” ya da “oksiran” gurubu olarak da adlandırılabilir.

Epoksi reçine ve epoksi reçine ürünleri endüstriyel sahada bolca kullanım alanı bulan ve büyük ölçüde petrolden türetilen maddelerdir. Bazı epoksi reçine türleri bitki türevli olup, günümüzde bunlar da ticari olarak temin edilebilir hale geldi. Söz gelimi epiklorohidrin yapımında bitki bazlı gliserol kullanılır.

Epoksi Reçine Nedir?

Epoksi reçine, polimerik veya  yarı polimerik malzemelerdir. Saf halde epoksi reçine bulunması çok düşük bir olasılıktır. Bazı özel uygulamalar için yüksek saflık düzeyinde kaliteli epoksi reçine üretilebilir. Bu amaçla üretim sırasında damıtma ve saflaştırma işlemleri kullanılır.

Yüksek saflıkta epoksi reçine üretilmesi her zaman tercih edilmez. Çünkü bur durumun bazı dezavantajları da vardır. Damıtma ve saflaştırma aşamalarından geçen epoksi reçineler son derece düzenli bir yapıya sahip olup, kristalimsi katılar meydana getirebilirler. Bu tip yüksek saflık derecesindeki epoksi reçinenin kullanılabilmesi için eritme işlemine ihtiyaç duyulur.

Epoksi Reçine Kristalleştiğinde Ne Yapılmalı?

Zaman zaman kullanıcılar ellerindeki epoksi reçinesinin karıştırma aşamasından önce kürlendiğinden bahsederler. Bu durum epoksi reçinenin kristalizasyonudur. Depolama, teslimat ya da nakliye aşamalarında düşük sıcaklıklara maruz kalan epoksi kristalleşebilir. Bu ürünün bozuk olduğunu göstermez doğal ve normal bir oluşumdur.

Epoksi reçine kristalleştikten sonra normal sıvı haline getirilebilir ve kullanıldığında bütün özellikleri değişmeden verim alınabilir.

Epoksi Kristalizasyonu Nedir?

Epoksi reçine kristalize olmaya başladığında küçük beyaz granüller oluşmaya başlar. Bazı hallerde ise    kristalleşme sonucu epoksi sisli ve sütlü görünebilir ya da katılaşmış bir görünüme sahip olabilir. Epoksi kristalizasyonu bir bakıma suyun buz hale gelmesine de benzetilebilir. Tıpkı su gibi epoksi de ısıl işlem uygulanıp ısıtıldığında, özelliklerinde hiçbir değişme olmadan tekrar kullanılabilir sıvı formuna döner. Epoksi erime noktası 50 derece santigrattır.

Kristalizasyon doğal bir süreçtir bu nedenle tamamen engellenmesi de mümkün değildir. Fakat aşılması kolay bir sorundur.

Kristalizasyon Neden Olur?

Kristalleşmenin neden ve ne zaman oluşacağı öngörülebilir bir durum değildir. Epoksi reçine ürün satın alındığında prospektüs sayfalarında epoksi reçine ve sertleştiricinin hangi koşullarda ve sıcaklıkta saklanması gerektiği yazılıdır. Fakat her şeye rağmen epoksi düşük sıcaklık derecelerinde kalabilir ya da taşıma aşamasında kontrol dışı sıcaklık iniş çıkışları yaşanabilir.

Epoksi reçinenin kolay kristalleşmesini destekleyen başlıca faktörler şunlardır:

• Düşük viskoziteye sahip ürün
• Malzemenin saflığının yüksek olması
• Ani sıcaklık iniş çıkışları
• Ürünün çok soğuk sıcaklık derecelerine maruz kalması
• Ürünün tozlu ya da kirli olması

Kristalize Epoksi Reçine Nasıl Normal Haline Getirilebilir?

Kristalleşen epoksi reçineyi normal haline geri getirmek için takip edilecek işlem basamakları şunlardır:

• Kristalize haldeki epoksi 50 ila 60 derece santigrada kadar ısıtılır.
• Bu sırada bütün kristaller eriyip, ısının ortamda eşit dağılmasını sağlamak için epoksi reçine bulunan kap düzenli olarak karıştırılır.
• Bu formda erimeye bırakılan epoksi reçine içerdiği kristaller tamamen çözününceye kadar her 10 dakikada, 20 dakikada, 30 dakikada ve 60 dakikada bir kontrol edilmelidir.
• Daha sonra epoksi reçine sıcaklığının oda sıcaklığına gelmesi beklenir. Ve sıvı haldeki epoksi reçinenin normal kullanım aşamasına geçilir.

Düşük sıcaklık derecelerine maruz kalan epoksi reçinenin temel özellikleri zarar görmez ve değişmez. Isıl işlem uygulanırken göz önünde tutulması gereken önemli bir nokta malzemenin ısıtıldığında kürlenmenin başlayabileceği  tek parçalı epoksi sistemleri için bu uygulamanın önerilmediğidir.

Neden VOC İçermeyen Epoksi Reçine Seçilmelidir?

Günümüzde artık insanlar hem kendi sağlıklarını korunmasında hem de çevrenin korunmasında çok daha duyarlı oldular. Bu nedenle epoksi reçinenin VOC içermemesi önemli bir ayrıcalık olarak görülüyor. VOC bileşeni zaman zaman zararsızmış gibi görünse de içinde yaşadığımız gezegene ve/veya insan sağlığına ciddi zarar verebilir. VOC bileşiklerinin havaya karışması çok kolaydır. Bu nedenle de günlük yaşamda değişik ürünlerde karşımıza çıkabilirler.

VOC Nedir?

VOC oda sıcaklığı derecesinde rahatlıkla buharlaşabilen uçucu özellikte organik kimyasal bir bileşendir. Piyasada halen VOC içeren epoksi reçineler satılmaktadır. Bunlar diğerlerine oranla daha uygun maliyetli yani ucuz fiyatlı ürünlerdir. Fakat epoksi reçine seçimi yaparken, VOC içeren ürünlerin uygun maliyetli olmasının yanı sıra sağlık açısından riskli ve çevre kirliliğine yol açan ürünler olduğu unutulmamalıdır.

Bileşiminde VOC Bulunan Epoksi Reçine Kullanmanın Riskleri Nedir?

Epoksi reçine kaynaklı VOC havaya salınır ve ortamın hava kalitesini bozmanın yanı sıra küresel ısınmaya da katkı verir. VOC havada ozon oluşum reaksiyonuna katılır ve havada asılı partiküllerin çoğalarak hava kirliliğini arttırmasında etkili olur. Bu durumda ekolojik dengede istenmeyen bozulma yaşanır.

Hava Kalitesinin Azalması

VOC buharlaşması yaşanan mekan içinde ve dışında hava kalitesinin düşmesine sebep olur. Bu durum insan sağlığı için ciddi bir risktir. Böyle bir durumda oluşabilecek başlıca sorunlar solunum sistemi problemleri, baş ağrısı, baş dönmesi vb. problemler olabilir.

Sağlık Riskleri

Bileşiminde VOC içeren epoksi reçineye maruz kalınması sağlık sorunlarına sebep olur. Havaya VOC yayılması durumda ortaya çıkabilecek başlıca sağlık sorunları şunlardır:

• Boğaz ağrısı
• Öksürük
• Boğazda rahatsızlık hissi
• Solunum yolunda tahribat
• Vücuttaki organ ve sistemlerin zarar görmesi
• Kanserojen etkiye maruz kalınması

İç Mekan Hava Kirliliği

İç mekan düzenlemesinde ve/veya inşaat aşamasında VOC içeren epoksi reçine kullanılması zararlı gazların açığa çıkmasına, iç mekanda hava kirliliğine yol açabilir. Böyle bir durumda insan sağlığında problemler ortaya çıkabilir.

Uzun Vadeli Etkiler

Bileşiminde VOC bulunan epoksi reçineye uzun süre ve devamlı maruz kalınması halinde, uzun vadeli sağlık problemleri görülebilir. Bu durum özellikle solunum sistemi, merkezi sinir sistemi ve iç organlar üzerinde etkili olabilir.

VOC İçermeyen Epoksi Reçine Kullanılmasının Avantajları

Epoksi reçine seçimi sırasında  dikkat edilmesi gereken en önemli nokta ürünün bileşiminde VOC olup, olmadığıdır. Kesinlikle VOC içermeyen ürün tercih edilmelidir. VOC içermeyen epoksi reçine kullanmanın sağladığı başlıca yararlar şunlardır:

Çevre Dostu

Bileşiminde VOC içermeyen epoksi reçine uçucu organik bileşenlerin atmosfere salınmasına sebep olmaz. Böylece hava kalitesi ve ekolojik denge bozulmaz.

Sağlık ve Güvenlik

VOC içermeyen epoksi reçine kullanıldığında havaya zararlı kimyasal ve organik bileşikler dağılmaz ve insan sağlığı açısından önemli riskler önlenmiş olur.

İç Mekan Hava Kalitesi

Kullanılan epoksi reçine VOC içermediği sürece ortamdaki hava kirlenmez ve iç mekan havasının daha sağlıklı olması sağlanır.

Sürdürülebilirlik

Bileşiminde VOC içermeyen epoksi reçine kullanımı sürdürülebilirliğe katkı sağlar. Böylece daha yeşil üretim ve çevre dostu üretim yöntemleri desteklenmiş olur.

Ürünün Üstün Performans Göstermesi

VOC içermeyen kürlenmiş epoksi reçine, geleneksel yöntemle üretilen ve bileşiminde VOC bulunan epoksi reçineden daha az büzülür. Böylece ürünün dayanıklılığı, yapışma özelliği ve kimyasal maddelere karşı direnci en yüksek düzeyde olur. Epoksi reçinede yaşanabilecek büzülme son üründe kusur oluşumuna ve güvenlik açığına neden olabilir. Ürünün genel kalitesi ve kullanım ömrü düşer.